“Vương miện” của đồng đô la Mỹ đang tụt dốc nhanh chóng

Chợ giá – Đồng đô la Mỹ – từng được ví như “vương miện” của hệ thống tài chính toàn cầu, đang phải trải qua một giai đoạn suy yếu sâu rộng và đầy bất ngờ. Những thay đổi nhanh chóng trong chính sách thương mại và kỳ vọng cắt giảm lãi suất từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã đẩy đồng bạc xanh xuống mức thấp nhất trong ba năm qua, tạo ra những làn sóng chấn động khắp các thị trường tài chính toàn cầu.

Đồng đô la Mỹ liên tục suy yếu

Trong tuần qua, dù giá đô la Mỹ phục hồi nhẹ vào ngày 13/6 nhờ tâm lý trú ẩn an toàn ngay sau khi Israel không kích Iran. Tuy nhiên, đồng đô la vẫn ghi nhận tuần giảm giá mạnh nhất trong một tháng. Áp lực đến từ việc giới đầu tư đánh cược vào khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất sớm hơn dự kiến, khi kinh tế Mỹ phát đi nhiều tín hiệu suy yếu.

Kit Juckes – chiến lược gia ngoại hối trưởng tại Societe Generale, nhận định: “Rõ ràng là đang có một làn sóng bán tháo đô la rất rõ rệt”.

Scandinavia – “ngai vàng” mới của đồng tiền mạnh 

Điểm sáng trong bức tranh tiền tệ toàn cầu chính là các đồng crown của các quốc gia Bắc Âu. Theo đó, đồng crown Thụy Điển đã tăng mạnh 15% kể từ đầu năm – mức tăng tốt nhất trong 50 năm qua so với đồng đô la. Và đồng crown Na Uy cũng không hề kém cạnh, tăng 13% – mức tăng mạnh nhất kể từ khủng hoảng tài chính năm 2008.

Tuy nhiên, phần lớn sự tăng giá này phản ánh sự suy yếu của đồng đô la. So với đồng euro, đồng crown Thụy Điển chỉ tăng 4,5%, còn crown Na Uy tăng vỏn vẹn 2%.

Dù Thụy Điển đang chuẩn bị cắt giảm lãi suất do lạm phát giảm, nhưng đồng nội tệ vẫn giữ vững sức mạnh. Tại Na Uy, giá dầu giảm thường gây áp lực lên đồng crown, nhưng mối liên hệ giữa đồng tiền này và đô la Mỹ đã làm đảo ngược xu hướng đó.

Tiền tệ trú ẩn truyền thống đã không còn “an toàn”?

Đồng euro, franc Thụy Sĩ và đồng yên Nhật – thường được xem là các đồng tiền trú ẩn, hiện cũng tăng mạnh: khoảng 10% từ đầu năm. Tuy nhiên, “chiến thắng” này đi kèm hệ quả tiêu cực.

Tại Thụy Sĩ, lạm phát đã rơi xuống mức âm lần đầu tiên trong hơn 4 năm. Đồng franc quá mạnh đang gây sức ép lên hàng hóa xuất khẩu và buộc Ngân hàng Trung ương nước này cân nhắc cắt giảm lãi suất xuống mức âm.

Tương tự, đồng euro cũng đang giao dịch quanh mốc 1,15 đô la – mức cao nhất kể từ năm 2021. Dù các nhà hoạch định chính sách ECB hoan nghênh sự phục hồi, nhưng họ lo ngại tốc độ tăng quá nhanh có thể kéo tụt xuất khẩu và gây giảm phát.

Tiền tệ Châu Á tăng kỷ lục khi Mỹ dần mất hấp dẫn 

Từ lâu, các quốc gia châu Á như Đài Loan, Hàn Quốc, Singapore… đã đổ hàng nghìn tỷ đô la vào trái phiếu Mỹ. Tuy nhiên, những tín hiệu từ chính quyền Tổng thống Trump cùng bất ổn kinh tế khiến dòng vốn bắt đầu đảo chiều.

Chỉ trong tháng 5 vừa qua, đồng đô la Đài Loan tăng tới 10% chỉ trong hai ngày – một mức tăng kỷ lục. Đồng won Hàn Quốc cũng tăng 8%, còn tiền tệ các nước như Singapore, Malaysia và Thái Lan tăng trung bình khoảng 6%.

Riêng đồng nhân dân tệ Trung Quốc chỉ tăng khoảng 2% ở thị trường quốc tế, do Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) vẫn siết chặt kiểm soát tỷ giá nội địa. Dù Bộ Tài chính Mỹ không liệt Trung Quốc vào danh sách “thao túng tiền tệ”, nhưng Washington vẫn theo dõi sát động thái này.

Những ngoại lệ và nguy cơ

Trong khi đa số tiền tệ chính đang tăng giá, thì đồng peso của Argentina lại giảm tới 15% so với đô la Mỹ trong năm nay do chính sách tỷ giá thả nổi rộng hơn được áp dụng từ tháng 4. Dù không xảy ra sự sụp đổ nghiêm trọng, nhưng peso vẫn là một trong những đồng tiền yếu nhất năm 2025. Khoản vay 20 tỷ đô la từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tuy giúp xoa dịu thị trường, nhưng rủi ro tiềm ẩn vẫn còn rất lớn.

Bảng Anh hiện cũng là tâm điểm chú ý khi tăng gần 9% từ đầu năm, thu hút mạnh dòng vốn đầu tư nước ngoài. Theo dữ liệu Dealogic, chỉ trong ngày đầu tuần này, hơn 10 tỷ đô la giá trị doanh nghiệp Anh đã được mua lại. 

Tuy nhiên, đồng bảng Anh vẫn đối mặt nhiều rủi ro khi nền kinh tế Anh phát đi nhiều tín hiệu yếu, cùng nguy cơ cắt giảm lãi suất từ Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) và áp lực chi tiêu công.

Có thể thấy, trong bối cảnh biến động địa chính trị, căng thẳng thương mại và xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, thì đồng đô la đang dần đánh mất vai trò bá chủ tuyệt đối của mình trên thị trường quốc tế.