Vì sao Mỹ dọa cấm TikTok và liệu các nước khác có làm theo?

Mới đây, Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu thông qua dự luật về ứng dụng chia sẻ video do Trung Quốc sở hữu mà Joe Biden chuẩn bị ký thành luật.

Tổng thống Biden hiện đang chuẩn bị ký thành luật một dự luật yêu cầu chủ sở hữu Trung Quốc của TikTok phải bán hoạt động của ứng dụng mạng xã hội này tại Hoa Kỳ nếu không sẽ phải đối mặt với lệnh cấm, ngay sau khi Thượng viện thông qua luật .

Biden trước đó cho biết ông sẽ ký đạo luật được thông qua như một phần của gói viện trợ nước ngoài cho Ukraine, Israel và Đài Loan .

Dự luật mới mở đường cho việc bán hoặc cấm như thế nào?

Dự luật này nhằm cho công ty mẹ Dance có trụ sở tại Bắc Kinh của TikTok, có 270 ngày để bán hoạt động của ứng dụng tại Hoa Kỳ. Nếu ByteDance gần hoàn tất một thỏa thuận khi thời hạn đến gần, tổng thống có thể cho phép gia hạn thêm 90 ngày. Nếu dự luật trở thành luật trong tuần này thì thời hạn sẽ đến vào khoảng thời điểm tổng thống tiếp theo nhậm chức, vào ngày 20 tháng 1. Điều đó có nghĩa là Donald Trump, tùy thuộc vào việc ông có thắng cử hay không, có thể quyết định liệu quá trình mua bán có được gia hạn hay không.

Nếu ByteDance không thực hiện được việc bán hàng nào thì nó sẽ phải đối mặt với lệnh cấm trên toàn quốc bằng cách chặn các cửa hàng ứng dụng và máy chủ web phân phối Tik Tok.

Vì sao Mỹ dọa cấm Tik Tok?

Các nhà lập pháp và chính quyền Hoa Kỳ lo ngại rằng dữ liệu từ 170 triệu người dùng Tik Tok tại Hoa Kỳ có thể bị nhà nước Trung Quốc truy cập theo luật an ninh quốc gia. Christopher Wray – giám đốc FBI – cơ quan an ninh và tình báo nội địa Hoa Kỳ, nói rằng “các thông tin của người dân Mỹ có thể bị chính phủ Trung Quốc kiểm soát” và đã cảnh báo rằng chính quyền Bắc Kinh có thể tác động đến người dân bằng cách thao túng thuật toán quản lý những gì mọi người xem trên TikTok, cũng như cho phép chính phủ thu thập dữ liệu người dùng cho “các hoạt động gián điệp truyền thống”.

TikTok cũng đã phủ nhận việc chính phủ Trung Quốc cố gắng truy cập dữ liệu người dùng Hoa Kỳ và nói rằng họ sẽ từ chối mọi yêu cầu như vậy. Trong lần xuất hiện trước Quốc hội năm ngoái , giám đốc điều hành của TikTok – Shou Zi Chew, cho biết: “Hãy để tôi nói rõ điều này: Ứng dụng này không phải là thuộc về Trung Quốc hay bất kỳ quốc gia nào khác”.

Tik Tok sẽ kháng cáo dự luật?

TikTok đã tuyên bố rằng họ sẽ đấu tranh với dự luật tại tòa án ngay sau khi nó được ký, coi đó là hành vi vi phạm bản sửa đổi đầu tiên của hiến pháp Hoa Kỳ, vốn bảo vệ quyền tự do ngôn luận.

Michael Beckerman – người đứng đầu chính sách công của TikTok tại Châu Mỹ, đã viết trong một bản ghi nhớ gửi nhân viên vào cuối tuần: “Ở giai đoạn dự luật được ký, chúng tôi sẽ chuyển đến tòa án để khiếu nại pháp lý”. Ông nói thêm: “Chúng tôi sẽ tiếp tục đấu tranh, vì luật này vi phạm rõ ràng quyền sửa đổi đầu tiên của 170 triệu người Mỹ trên TikTok.”

Lập trường sửa đổi đầu tiên đã có lợi cho TikTok sau khi một thẩm phán ở Montana, nơi đã cấm ứng dụng này, chặn động thái này vì nó vi phạm quyền tự do ngôn luận của người dùng.

Vậy, ai có thể quan tâm đến việc mua hoạt động của TikTok tại Hoa Kỳ?

Cựu Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ – Steve Mnuchin, cho biết vào tháng 3 rằng ông đang thành lập một tập đoàn để mua tài sản của TikTok tại Hoa Kỳ, ông cũng gọi đây là một “công việc kinh doanh tuyệt vời”.

Nếu những người theo đuổi trong quá khứ có dấu hiệu quan tâm, thì vào năm 2020, Microsoft đã đưa ra thỏa thuận mua TikTok , theo lệnh của Trump, người cũng đã khuyến khích công ty công nghệ Mỹ Oracle và tập đoàn bán lẻ Walmart nắm giữ cổ phần lớn trong doanh nghiệp. Bản thân ByteDance cũng có một số nhà đầu tư Mỹ, bao gồm các công ty đầu tư General Atlantic, Susquehanna và Sequoia Capital.

Tuy nhiên, các nhà phân tích tại Wedbush Securities – một công ty dịch vụ tài chính của Mỹ, cho biết rằng họ không mong đợi chính phủ Trung Quốc sẽ xử phạt một thương vụ mua bán sử dụng thuật toán của TikTok – công nghệ cực kỳ hiệu quả giúp quản lý những gì mọi người nhìn thấy trên ứng dụng.

“Giá trị của TikTok sẽ thay đổi đáng kể nếu không có thuật toán và khiến việc bán/thoái vốn cuối cùng của TikTok trở thành một nỗ lực rất phức tạp với nhiều nhà thầu chiến lược/tài chính tiềm năng đang hồi hộp chờ đợi quá trình này bắt đầu,” Wedbush cho biết trong một lưu ý gửi tới các nhà đầu tư. định giá các hoạt động tại Vương quốc Anh của mình ở mức 100 tỷ đô la (80,4 tỷ bảng Anh) khi sử dụng thuật toán nhưng từ 30 tỷ đến 40 tỷ đô la nếu không sử dụng thuật toán này.

Nếu như Tiktok không thực hiện được việc bán hàng, họ sẽ phải đối mặt với lệnh cấm trên toàn Hoa Kỳ bằng cách chặn các cửa hàng ứng dụng và máy chủ web phân phối Tik Tok. 

Chính phủ Trung Quốc nghĩ gì về dự luật mới này?

Chính phủ Trung Quốc năm ngoái cho biết họ sẽ “kiên quyết phản đối” việc bán ứng dụng này, đồng thời nói thêm rằng nó sẽ “làm suy yếu nghiêm trọng niềm tin của các nhà đầu tư từ nhiều quốc gia khác nhau, bao gồm cả Trung Quốc , khi đầu tư vào Hoa Kỳ”. Trung Quốc cũng có các quy định xuất khẩu cấm bán một số công nghệ nhất định.

Liệu các quốc gia khác có làm theo động thái thoái vốn hoặc cấm ứng dụng này không?

TikTok hiện đang chịu áp lực ở những nơi khác ở phương Tây vì những lo ngại chung về dữ liệu. Nó đã bị cấm sử dụng trên các điện thoại do chính phủ cấp ở Anh, Mỹ, Canada và New Zealand – và nhân viên tại Ủy ban Châu Âu cũng bị cấm sử dụng nó trên các thiết bị do công việc cấp phát.

Tuy nhiên đại sa số cộng đồng người kiếm tiền trên tiktok đang phản đối với những quyết định này, việc này giống như việc chính phủ đang đạp đổ lên miếng cơm mạnh áo của họ

Những lời kêu gọi về lệnh cấm ở Vương quốc Anh đã được đưa ra, bao gồm cả cựu lãnh đạo đảng Bảo thủ – Iain Duncan Smith , người đã nói vào tháng trước rằng “đáng lẽ chúng ta nên tự mình thực hiện điều đó”.

Hiện nay, TikTok và hàng chục ứng dụng khác của Trung Quốc đã bị cấm ở Ấn Độ vào năm 2020 sau khi chính phủ cho biết chúng “gây phương hại đến chủ quyền và toàn vẹn của Ấn Độ, quốc phòng của Ấn Độ, an ninh nhà nước và trật tự công cộng”.