BOJ dự kiến tăng lãi suất vào tháng 12 khi đồng yên suy yếu và sự trở lại của Donald Trump 

Chợ giá – Trong bối cảnh nền kinh tế Nhật Bản có những tín hiệu hồi phục mạnh mẽ và đồng yên tiếp tục suy yếu, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) dự kiến sẽ tiếp tục tăng lãi suất vào cuộc họp vào tháng 12 tới. Đây là kết quả từ cuộc thăm dò gần đây của Reuters, trong đó hơn một nửa số nhà kinh tế tham gia đã chỉ ra rằng động thái này là cần thiết để kiểm soát lạm phát và ổn định nền kinh tế Nhật Bản.

Tăng lãi suất để đối phó với đồng yên suy yếu 

Theo cuộc thăm dò được tiến hành từ ngày 13 đến 21 tháng 11, 56% trong số 52 chuyên gia kinh tế tham gia dự đoán rằng BOJ sẽ quyết định tăng chi phí vay vào cuối năm 2024. Con số này đã tăng mạnh so với 49% trong cuộc thăm dò trước đó vào tháng 10. Dự đoán trung bình cho lãi suất cuối năm 2024 là 0,50%, tăng 25 điểm cơ bản so với hiện tại.

Nguyên nhân chính thúc đẩy quyết định này là tình trạng đồng yên mất giá trong thời gian gần đây. Đồng yên yếu gây áp lực lớn đối với chi phí nhập khẩu và làm gia tăng lạm phát tại Nhật Bản. Hơn nữa, những lo ngại về nền kinh tế toàn cầu và sự gia tăng lạm phát nội địa cũng là yếu tố quan trọng khiến BOJ phải hành động kịp thời.

Kazutaka Maeda – nhà kinh tế tại Viện Nghiên cứu Meiji Yasuda, cho biết: “Nếu BOJ không hành động vào tháng 12, đồng yên có thể sẽ tiếp tục suy yếu trong suốt tháng 1, khi cuộc họp tiếp theo diễn ra. Điều này có thể khiến ngân hàng trung ương Nhật Bản phản ứng quá chậm với diễn biến thị trường.”

Sự trở lại của Donald Trump và ảnh hưởng đến chính sách của BOJ

Cuộc thăm dò của Reuters cũng cho thấy sự trở lại của Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào ngày 5/11 vừa qua có thể làm gia tăng áp lực lạm phát toàn cầu, đặc biệt là ở Mỹ, từ đó tác động đến chính sách tiền tệ của BOJ. Khoảng 96% trong số các nhà kinh tế tham gia cuộc thăm dò đều cho rằng chiến thắng của Trump sẽ khuyến khích BOJ tăng lãi suất.

Chính sách kinh tế của Trump, bao gồm các biện pháp như cắt giảm thuế và áp thuế nhập khẩu, được cho là sẽ thúc đẩy lạm phát tại Mỹ. Từ đó, lạm phát sẽ lan rộng ra các nền kinh tế khác, bao gồm Nhật Bản. Chính sự gia tăng chi phí nhập khẩu và giá hàng hóa tại Nhật Bản là yếu tố chính dẫn đến quyết định tăng lãi suất của BOJ vào tháng 7 năm nay.

Mitsuo Fujiyama – chuyên gia kinh tế cấp cao tại Viện Nghiên cứu Nhật Bản, chia sẻ: “Với tình trạng lạm phát nhập khẩu gia tăng, làm tăng áp lực đối với giá cả trong nước, BOJ có lẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục tăng lãi suất để kiểm soát tình hình.”

Lộ trình tăng lãi suất của BOJ và tình hình kinh tế Nhật Bản

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã chấm dứt chính sách lãi suất âm vào tháng 3 năm nay và bắt đầu tăng lãi suất chính sách ngắn hạn lên 0,25% vào tháng 7, với mục tiêu đạt được mức lạm phát 2%. Các nhà kinh tế cũng kỳ vọng BOJ sẽ tiếp tục tăng lãi suất lên 0,5% vào cuối quý I năm 2025, với một số nhà phân tích dự đoán mức lãi suất sẽ đạt 0,75% vào đầu năm sau.

Tình hình kinh tế Nhật Bản trong quý trước cho thấy nền kinh tế đã tăng trưởng 0,9% so với cùng kỳ năm trước, mặc dù có sự chậm lại trong chi tiêu vốn. Tuy nhiên, tiêu dùng tư nhân bất ngờ tăng mạnh đã giúp làm dịu bớt sự suy giảm này, cho thấy nền kinh tế đang trên đà phục hồi.

Thống đốc BOJ – Kazuo Ueda cũng đã phát biểu vào tuần trước rằng nền kinh tế Nhật Bản đang có những dấu hiệu tiến triển theo hướng tích cực, đặc biệt là nhờ vào sự gia tăng của tiền lương, vốn thúc đẩy lạm phát. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng không nên giữ mức lãi suất quá thấp trong dài hạn, vì điều này có thể gây ra những rủi ro không lường trước cho nền kinh tế.

Những thách thức tiếp theo và định hướng chính sách tiền tệ 

Một trong những vấn đề lớn mà BOJ phải đối mặt trong thời gian tới là làm sao giữ được sự ổn định của đồng yên và kiềm chế lạm phát, đồng thời không gây ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế. Các chuyên gia kinh tế đều nhận định rằng, mặc dù tăng lãi suất có thể làm chậm đà tăng trưởng, nhưng đây là biện pháp cần thiết để kiểm soát lạm phát nhập khẩu và bảo vệ nền kinh tế Nhật Bản khỏi những cú sốc bên ngoài.

Với những yếu tố toàn cầu như sự gia tăng lạm phát tại Mỹ và các vấn đề địa chính trị đang diễn ra, BOJ sẽ phải tiếp tục theo dõi sát sao tình hình và điều chỉnh chính sách một cách linh hoạt. Đây là một thử thách lớn đối với ngân hàng trung ương Nhật Bản trong việc cân bằng giữa ổn định kinh tế và kiểm soát lạm phát.