Kịch bản bất ngờ: Liệu Nhật Bản có bán Yên để chống tăng giá?

Trong khi thị trường đang tập trung vào những diễn biến của đồng Yên Nhật sau khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) điều chỉnh chính sách tiền tệ, một số chuyên gia cho rằng Tokyo có thể đang cân nhắc một kịch bản bất ngờ: bán ra đồng Yên để ngăn chặn sự tăng giá quá mạnh của đồng nội tệ.

Hôm nay ngày 17/08/2024, 1 Yên Nhật (JPY) ước tính quy đổi được 169,74 đồng tiền Việt, tăng nhẹ trong phiên giao dịch chốt tuần này.

Trong hai năm qua, cuộc chơi “mèo vờn chuột” giữa các nhà đầu cơ và chính quyền Nhật Bản đã diễn ra căng thẳng. Các nhà đầu cơ đặt cược mạnh vào sự suy yếu của Yên Nhật, lợi dụng chênh lệch lãi suất lớn giữa Nhật Bản và các nền kinh tế G7 khác. 

Việc Yên Nhật trượt giá xuống mức thấp kỷ lục trong gần bốn thập kỷ đã gây áp lực lớn lên chính phủ Nhật Bản và là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi chính sách. Chính phủ đã đưa ra nhiều cảnh báo trước khi quyết định can thiệp vào thị trường ngoại hối.

Nhưng khi BOJ cuối cùng cũng quyết định nâng lãi suất vào ngày 31 tháng 7 và cảnh báo về khả năng tăng lãi suất tiếp theo. Hệ quả là bong bóng giao dịch chênh lệch lãi suất (carry trade) đã vỡ tung, khiến đồng Yên tăng giá mạnh và gây ra một đợt biến động dữ dội trên thị trường chứng khoán Tokyo và toàn cầu.

Nguy cơ can thiệp mua Yên từ phía Nhật Bản

Một số ý kiến cho rằng việc tăng giá đột ngột của Yên có thể gây ra những tác động không mong muốn.

Lịch sử cho thấy, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản thường xuyên phải can thiệp vào thị trường ngoại hối, mua Yên khi đồng tiền này quá yếu và bán Yên khi đồng tiền này quá mạnh.Tập đoàn môi giới và Ngân hàng đầu tư lớn nhất Nhật Bản, Nomura, đã đưa ra cảnh báo về khả năng can thiệp ‘mua Yên’ của Chính phủ để hạn chế đồng Yên tăng giá mạnh.

Nhóm nghiên cứu vĩ mô của Nomura cho biết: “Chúng tôi đang bắt đầu xem xét các khả năng Bộ Tài chính Nhật Bản có thể can thiệp ngoại hối để hạn chế sức mạnh của Yên thay vì để tránh đồng Yên suy yếu như trước”.

Thực tế, trong quá khứ, sau những đợt can thiệp mua Yên, chính phủ Nhật Bản thường phải bán Yên để ngăn chặn đồng tiền này tăng giá quá mạnh.

Mặc dù thị trường chứng khoán đã phục hồi phần nào sau đợt giảm mạnh cách đây hai tuần, nhưng nguy cơ đồng Yên tăng giá quá nhanh vẫn còn hiện hữu.

Xu hướng tăng giá của Yên

Trong khoảng 10 năm vừa qua, tỷ giá Yên Nhật đã trải qua những biến động mạnh do chênh lệch lãi suất lớn giữa Nhật Bản và các nước khác. Vì Nhật Bản duy trì lãi suất siêu nới lỏng tạo điều kiện cho giao dịch chênh lệch lãi suất, đồng Yên có xu hướng yếu đi. Tuy nhiên, khi có những cú sốc trên thị trường, đồng Yên lại tăng giá mạnh do tâm lý tìm kiếm tài sản an toàn.

Sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2007-2008, khoảng một thập kỷ ổn định tương đối đã diễn ra khi lãi suất của hầu hết các nước G7 đều ở mức thấp gần bằng Nhật Bản. Điều này làm giảm sức hấp dẫn của giao dịch chênh lệch lãi suất và giúp ổn định tỷ giá Yên Nhật.

Tuy nhiên, sau đại dịch Covid-19 và cuộc chiến ở Ukraine, lãi suất tại các nước khác tăng mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch chênh lệch lãi suất quay trở lại, dẫn đến sự biến động mạnh của tỷ giá Yên Nhật trong những tuần gần đây.

Trong tương lai gần, đồng Yên có thể tiếp tục tăng giá. Khi lãi suất tại Mỹ và các nước G7 giảm xuống, Nhật Bản có thể cảm thấy tự tin hơn trong việc bình thường hóa chính sách tiền tệ. Mặc dù thị trường hiện đang thận trọng với khả năng tăng lãi suất của Nhật Bản do lo ngại tác động đến thị trường chứng khoán, nhưng những dữ liệu kinh tế tích cực gần đây và sự thay đổi lãnh đạo có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc này.

Khoảng cách lợi suất giữa trái phiếu Nhật Bản và Mỹ đang thu hẹp nhanh chóng. Nếu xu hướng này tiếp tục, áp lực tăng giá lên đồng Yên sẽ gia tăng.

Một đồng Yên mạnh có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến xuất khẩu của Nhật Bản, nhưng đồng Yên mạnh cũng giúp giảm giá nhập khẩu và tạo điều kiện cho tăng lương thực tế, thúc đẩy tiêu dùng nội địa.

Tuy nhiên, nếu đồng Yên tăng giá quá nhanh, chính phủ Nhật Bản có thể lại phải can thiệp để ổn định thị trường.

Kết luận

Tương lai của đồng Yên đang đầy bất định. Việc Nhật Bản có tiếp tục can thiệp vào thị trường ngoại hối hay không sẽ phụ thuộc vào diễn biến của kinh tế và chính sách tiền tệ trong thời gian tới. Các nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ những diễn biến này để đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.

Lưu ý: Bài viết này chỉ mang tính chất thông tin và không phải là lời khuyên đầu tư. Các nhà đầu tư nên tự nghiên cứu và cân nhắc trước khi đưa ra quyết định.