Chợ giá – Không giống như những Tổng thống Mỹ tiền nhiệm, Donald Trump vừa là cựu tổng thống, ứng cử viên được cho là của đảng ông để trở thành tổng thống một lần nữa và là một bị cáo hình sự. Ông phải đối mặt với cáo buộc trọng tội trong bốn vụ án riêng biệt về hành vi trước, trong và sau nhiệm kỳ tổng thống của mình, bao gồm âm mưu lừa gạt Hoa Kỳ trong nỗ lực lật ngược thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020, xử lý sai tài liệu mật và làm sai lệch hồ sơ kinh doanh để che giấu tiền bạc cho một nữ diễn viên điện ảnh. Những tình huống chưa từng có này đặt ra một loạt giả thuyết không hợp lý trước đây. Họ đã trình bày các chiến lực mà ông Trump có thể trốn tránh các công tố viên đang truy tố ông, đặc biệt nếu ông giành lại Nhà Trắng trong cuộc bầu cử ngày 5/11 sắp tớ.
Trump có được miễn truy tố với tư cách là cựu tổng thống không?
Chống lại vụ kiện được đệ trình lên tòa án liên bang ở Washington, trong đó ông bị buộc tội cố gắng lật ngược cuộc bầu cử năm 2020. Trump cho rằng Hiến pháp trao cho các tổng thống “quyền miễn trừ tuyệt đối” khỏi bị truy tố đối với các hành động chính thức được thực hiện khi còn đương chức. Tuy nhiên, các tòa án đã phản đối quan điểm này và cho rằng không có cơ sở pháp lý để hỗ trợ nó.
Vào tháng 4, Tòa án Tối cao đã xét xử đơn kháng cáo của ông – lần đầu tiên thuộc loại này vì Trump là cựu tổng thống Mỹ đầu tiên bị truy tố.
Trong vụ Nixon kiện Fitzgerald , tòa án đã ra phán quyết vào năm 1982 rằng các cựu tổng thống có quyền miễn trừ hoàn toàn trước các vụ kiện dân sự đối với những hành động được thực hiện trong “chu vi bên ngoài” nhiệm vụ chính thức của họ. Điều này đã khiến Trump kêu gọi tòa án gia hạn phán quyết của Fitzgerald để bảo vệ tổng thống khỏi các cáo buộc hình sự.
Dựa trên những bình luận của họ trong phiên điều trần, các thẩm phán dường như khó có thể đi xa như Trump mong muốn và ra lệnh bác bỏ cáo trạng. Họ dường như có xu hướng áp dụng một phiên bản hẹp hơn về quyền miễn trừ của tổng thống, có khả năng chuyển vụ việc trở lại các tòa án cấp dưới để xác định xem liệu bất kỳ cáo buộc nào chống lại ông có liên quan đến các hành động chính thức bảo đảm một lá chắn pháp lý hay không.
Khi Tòa án Tối cao cân nhắc về vụ việc, cơ hội ngày càng thu hẹp để câu hỏi về quyền miễn trừ được giải quyết và phiên tòa xét xử gian lận bầu cử liên bang – nếu được tiến hành – sẽ kết thúc trước Ngày bầu cử vào ngày 5 tháng 11. Điều đó sẽ đảm bảo cử tri được thông báo bởi kết quả. Người ta dự đoán rộng rãi rằng nếu Trump tái đắc cử, sau khi nhậm chức vào tháng 1, ông sẽ tìm cách hủy bỏ hoặc hoãn lại vụ kiện này và các vụ kiện khác chống lại ông.
Làm thế nào một Trump tái đắc cử có thể khiến các vụ án bị hủy bỏ hoặc tạm dừng?
Ngoài vụ án ở Washington, một vụ khác – vụ án tài liệu mật – là một vụ truy tố liên bang, mà phiên tòa xét xử ở Florida đã bị hoãn vô thời hạn. Nếu Trump tuyên thệ nhậm chức tổng thống trước khi hai vụ án liên bang này đưa ra phán quyết, ông có thể ra lệnh cho bộ trưởng tư pháp của mình đệ trình các kiến nghị lên tòa án để bác bỏ các cuộc truy tố.
Những chuyển động như vậy, có lẽ, sẽ dựa trên các quan điểm trước đây của Văn phòng Cố vấn Pháp lý của Bộ Tư pháp. Trong các ý kiến đưa ra năm 1973, khi Tổng thống Richard Nixon đang bị điều tra hình sự vì vụ bê bối Watergate, và vào năm 2000, sau cuộc điều tra các giao dịch kinh doanh ở Arkansas của Tổng thống Bill Clinton và phu nhân Hillary , văn phòng nói rằng việc truy tố hoặc truy tố một tổng thống đương nhiệm sẽ làm suy yếu khả năng hoạt động của nhánh hành pháp một cách vi hiến.
Jon Sale – cựu công tố viên liên bang, người từng là cố vấn đặc biệt trong cuộc điều tra Watergate, cho biết nếu các thẩm phán từ chối các động thái, tổng chưởng lý có thể kháng cáo hoặc đơn giản là từ chối tham gia vào vụ kiện tụng trong tương lai.
Ông Trump, trong nhiệm kỳ thứ hai, cũng có thể sa thải Luật sư đặc biệt Jacksmith – người đang dẫn đầu cả hai vụ án liên bang.
Được biết, Smith được bổ nhiệm bởi tổng chưởng lý hiện tại, Merrick Garland , và theo các quy tắc hiện hành, người nắm giữ chức vụ đó có thể bị bãi nhiệm theo chỉ đạo của tổng thống chỉ vì một lý do như hành vi sai trái hoặc lơ là nhiệm vụ.
Tuy vậy, Trump có thể bỏ qua yêu cầu đó, Kimberly Wehle – giáo sư luật của Đại học Baltimore, người có nghiên cứu tập trung vào phân chia quyền lực, cho biết. Hoặc các quy định dành cho công tố viên đặc biệt có thể được Bộ trưởng Tư pháp của Trump sửa đổi, bà nói, vì chúng được thiết lập theo quy định của Bộ Tư pháp năm 1999 và chưa bao giờ được thông báo và bình luận công khai.
Hai vụ án còn lại mà Trump phải đối mặt đang được các công tố viên nhà nước theo đuổi và tổng thống Mỹ không có quyền kiểm soát trực tiếp.
Tại Georgia, Trump bị buộc tội cố gắng xóa bỏ thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020 tại bang này. Và tại New York, một phiên tòa đang được tiến hành với các cáo buộc liên quan đến cáo buộc thanh toán tiền bịt miệng. Trong khi Trump tái đắc cử không thể ra lệnh cho bộ trưởng tư pháp của mình hủy bỏ các cuộc truy tố cấp tiểu bang, ông ấy có thể yêu cầu Bộ Tư pháp yêu cầu các thẩm phán trong các vụ án tạm dừng các thủ tục tố tụng khi ông ấy còn đương chức. Nếu họ từ chối, Bộ Tư pháp có thể nộp đơn kháng cáo lên Tòa án Tối cao.
Nếu bất kỳ trường hợp nào trong số bốn trường hợp được kết án trước ngày nhậm chức, Trump vẫn có thể giữ chức tổng thống vì lý lịch tư pháp trong sạch không phải là điều kiện tiên quyết để đảm nhiệm chức vụ này. Trump có thể sẽ kháng cáo bất kỳ bản án hình sự nào và sau khi được bổ nhiệm làm tổng thống có thể ra lệnh cho bộ trưởng tư pháp của ông không trả lời đơn kháng cáo liên quan đến bất kỳ cáo buộc liên bang nào.
Theo Jed Shugerman – giáo sư Trường Luật Đại học Boston, người có nghiên cứu tập trung vào quyền hành pháp và quyền công tố, trong tình huống như vậy, vụ việc sẽ bị bác bỏ .
Liệu Trump, với tư cách là tổng thống, có thể ân xá cho chính mình?
Điều đó là không thể nếu ông bị kết án về bất kỳ tội danh nào của tiểu bang. Đó là bởi vì hiến pháp của tổng thống có quyền “cấp ân xá và ân xá cho những hành vi phạm tội chống lại Hoa Kỳ” chỉ áp dụng cho các tội phạm liên bang. Thống đốc New York, đảng viên Đảng Dân chủ Kathy Hochul , có quyền ân xá, nhưng bà không phải là người hâm mộ Trump. Ngay cả khi có một thống đốc đảng Cộng hòa ở Georgia, Trump khó có thể được ân xá ở đó. Bởi, việc ân xá ở Georgia được quản lý bởi một hội đồng tiểu bang và người nộp đơn chỉ có thể yêu cầu ân xá sau 5 năm kể từ khi mãn hạn tù.
Đối với hàng chục tội danh mà Trump phải đối mặt trong hai vụ truy tố liên bang, các học giả pháp lý không đồng tình về việc liệu tổng thống có thể tự ân xá hay không; chưa có tổng thống nào thử nó. Một số người chỉ ra lời khuyên của Văn phòng Cố vấn Pháp lý cho Tổng thống Nixon vào năm 1974 liên quan đến vụ bê bối Watergate: “Theo nguyên tắc cơ bản là không ai có thể là thẩm phán trong vụ án của chính mình, Tổng thống không thể tự ân xá.”
Liệu Trump khi còn là tổng thống có thể bị tống vào tù?
Theo Sale – nếu Trump bị kết tội trong một vụ án cấp tiểu bang và bị kết án tù, Bộ Tư pháp có thể sẽ đệ trình một kiến nghị pháp lý lập luận rằng việc bỏ tù một tổng thống đang ngồi là không phù hợp và vi hiến. Lập luận sẽ dựa vào cái gọi là Điều khoản tối cao của Hiến pháp , cấm các bằng can thiệp vào việc chính phủ liên bang thực hiện các quyền lực theo hiến pháp của mình. Ông nói, nếu một thẩm phán từ chối hoãn án tù, Bộ Tư pháp có thể tìm cách chuyển vụ việc lên tòa án liên bang và bác bỏ. Sale lập luận: “Bạn không thể để một tổng tư lệnh, người quyền lực nhất thế giới, ngồi trong nhà tù tiểu bang”.
Trump có thể trở thành tổng thống từ nhà tù hay không?
Những rào cản về hậu cần và an ninh do một tổng thống đứng sau song sắt gây ra khiến tâm trí mọi người bối rối. Nếu đến mức đó, 15 người đứng đầu các cơ quan trong nội các tổng thống có thể tuyên bố tổng thống “không thể thực hiện các quyền hạn và nhiệm vụ của văn phòng mình” theo các điều khoản của Tu chính án thứ 25 của Hiến pháp và tạm thời giao quyền cho phó tổng thống. Nhưng sửa đổi đó chủ yếu được coi là chỉ có thể áp dụng nếu một tổng thống “hoàn toàn mất năng lực” do đột quỵ hoặc mất trí nhớ nghiêm trọng.
Trump có thể tìm cách khám phá các quyền lợi pháp lý và sửa đổi quy định để bảo vệ mình khỏi các vụ kiện và án phạt tiềm ẩn. Tuy nhiên, điều này cũng có thể đối mặt với sự phản đối từ phía các tòa án và cơ quan pháp luật.
Trong tất cả các trường hợp, sự phản đối từ phía cơ quan pháp luật và sự công khai của quốc dân có thể là một yếu tố quyết định trong việc xử lý các vụ án hình sự của Trump và tác động của chúng đến khả năng ông tái đắc cử.
No comments.
You can be the first one to leave a comment.