Người sản xuất cà phê bị ảnh hưởng nặng nề bởi giá tăng cao

Chợ giá  – Thị trường cà phê toàn cầu đang chứng kiến sự gia tăng giá chưa từng có trong những năm gần đây. Theo dữ liệu từ ICE Futures U.S., giá hợp đồng tương lai của cà phê Arabica đã tăng lên mức cao nhất trong 10 năm qua, đạt mức 2,75 USD mỗi pound vào cuối tháng 8 năm 2024, tăng khoảng 25% so với đầu năm. Sự gia tăng này được thúc đẩy bởi một loạt các yếu tố bên trong và bên ngoài thị trường cà phê.

Các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến giá cà phê

Một trong những yếu tố chính khiến giá cà phê tăng cao là tình trạng thời tiết bất thường. Tại Brazil – quốc gia sản xuất cà phê hàng đầu thế giới, hạn hán nghiêm trọng đã gây ra thiệt hại đáng kể cho mùa vụ cà phê. Theo Cơ quan Khí tượng Brazil, lượng mưa giảm 40% so với mức trung bình hàng năm trong mùa hè vừa qua. Tình trạng này đã làm giảm sản lượng cà phê của Brazil, vốn chiếm khoảng 35% tổng sản lượng cà phê toàn cầu.

Ở Colombia – một trong những quốc gia sản xuất cà phê lớn khác, các trận mưa bão dữ dội và hiện tượng El Niño đã ảnh hưởng đến chất lượng cà phê. Theo báo cáo của Tổ chức Nông lâm và Thủy sản Quốc tế (FAO), sản lượng cà phê ở Colombia trong năm 2024 dự kiến sẽ giảm khoảng 15% so với năm trước.

Tại Việt Nam – quốc gia sản xuất cà phê robusta chính, giá xuất khẩu cà phê robusta đã đạt mức 4.500 – 4.600 USD/tấn, và trên sàn ICE Futures Europe, giá cà phê robusta giao tháng 9-2024 đã tăng 0,90%, đạt 4.617 USD/tấn. Ông Nguyễn Nam Hải – Chủ tịch Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam, cho rằng giá cà phê toàn cầu tiếp tục duy trì ở mức cao do sản lượng cà phê của Brazil bị giảm và cà phê trở thành kênh đầu tư hấp dẫn cho giới đầu cơ.

Sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng

Sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giá cà phê. Đại dịch COVID-19 đã gây ra sự trì hoãn trong vận chuyển và xuất khẩu cà phê toàn cầu, đặc biệt là từ các cảng lớn ở Brazil. 

Theo báo cáo từ Hiệp hội Các nhà xuất khẩu cà phê Brazil (CECAFE), việc vận chuyển cà phê đã bị trì hoãn đáng kể, dẫn đến tình trạng tồn đọng hàng hóa và tăng chi phí logistics.

Thêm vào đó, giá nhiên liệu và chi phí vận chuyển đã tăng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành cà phê. Dữ liệu từ S&P Global cho thấy giá dầu thô đã tăng gần 30% trong sáu tháng qua, làm gia tăng chi phí vận chuyển hàng hóa toàn cầu.

Ảnh hưởng đến nhà sản xuất và người tiêu dùng

Người sản xuất cà phê nhỏ lẻ đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ việc giá cà phê tăng cao. Theo báo cáo từ Liên đoàn Cà phê Quốc tế (ICO), chi phí sản xuất cà phê đã tăng đáng kể, trong khi giá bán cà phê trên thị trường quốc tế chưa phản ánh sự gia tăng lợi nhuận cho các nhà sản xuất nhỏ lẻ. Điều này đã dẫn đến sự khó khăn trong việc duy trì hoạt động sản xuất, đặc biệt là khi giá cả các nguyên liệu đầu vào như phân bón, nước tưới và công lao động đều tăng.

Việc giá cà phê tăng cao cũng tác động đáng kể đến người tiêu dùng. Giá cà phê toàn cầu đã đạt mức cao nhất trong nhiều năm, điều này làm tăng chi phí cho các sản phẩm liên quan đến cà phê, từ cà phê pha sẵn đến các sản phẩm chế biến khác. 

Theo báo cáo của Bloomberg, giá cà phê trong các quán cà phê và nhà hàng đã tăng trung bình khoảng 15% so với năm trước. Các nhà sản xuất và quán cà phê cũng phải điều chỉnh giá để phản ánh chi phí cao hơn, điều này có thể dẫn đến việc giảm doanh số bán hàng và thay đổi thói quen tiêu dùng của khách hàng.

Phản ứng của các nhà sản xuất cà phê

Để đối phó với tình trạng này, nhiều nhà sản xuất cà phê đang áp dụng các phương pháp canh tác bền vững hơn và đầu tư vào công nghệ mới. Các phương pháp canh tác bền vững như trồng cà phê theo cách hữu cơ và sử dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước đang được nhiều nông dân áp dụng. Những nỗ lực này nhằm giảm thiểu rủi ro từ biến động thời tiết và cải thiện chất lượng sản phẩm.

Một số tổ chức, như Tổ chức Cà phê Bền vững (Sustainable Coffee Foundation), đang cung cấp hỗ trợ tài chính và đào tạo cho các nhà sản xuất nhỏ lẻ để cải thiện kỹ thuật canh tác và quản lý rủi ro. Những nỗ lực này có thể giúp cải thiện khả năng cạnh tranh và ổn định thu nhập cho các nông dân cà phê trong tương lai.

Nhìn chung, tình trạng giá cà phê tăng cao hiện đang tạo ra một bức tranh phức tạp với nhiều yếu tố ảnh hưởng từ môi trường, chính trị đến kinh tế. Người sản xuất cà phê nhỏ lẻ đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn, từ chi phí sản xuất cao đến sự biến động của giá cả. Trong khi đó, người tiêu dùng toàn cầu cũng cảm nhận được sự ảnh hưởng của việc tăng giá này qua việc chi tiêu cao hơn cho cà phê.