Nhật Bản đối diện với nguy cơ suy thoái kinh tế kèm lạm phát

Chợ giá – Nhật Bản, nền kinh tế lớn thứ tư thế giới, đang đối mặt với nguy cơ suy thoái kinh tế kèm lạm phát, hay còn gọi là stagflation, khi không có dấu hiệu tăng trưởng trong ba quý gần đây. Sự lạm phát mạnh mẽ nhất trong nhiều thế hệ đang ảnh hưởng tiêu cực đến chi tiêu của người tiêu dùng.

Tăng trưởng kinh tế đình trệ 

Dữ liệu mới nhất cho thấy nền kinh tế Nhật Bản đã không tăng trưởng kể từ mùa xuân năm ngoái. Saito Taro, Trưởng phòng nghiên cứu kinh tế tại Viện nghiên cứu NLI, cho biết: “Nền kinh tế Nhật Bản đang ở trạng thái stagflation. Hầu như không có tăng trưởng và lạm phát thì đang ở mức cao.”

Mặc dù kịch bản đồng thuận là nền kinh tế sẽ phục hồi trong quý này, cho phép Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) cân nhắc tăng lãi suất sau khi đã loại bỏ chương trình kích thích không thông thường vào tháng Ba, nhưng sự co lại của nền kinh tế gần đây cho thấy sự mong manh của nó ở thời điểm quan trọng này.

Tình hình lạm phát và tiền lương ở Nhật Bản

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nhật Bản đã giảm 2% theo cơ sở hàng năm trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 3, theo Văn phòng Nội các công bố. Dữ liệu đã điều chỉnh cho thấy nền kinh tế đã đình trệ vào cuối năm ngoái sau một mùa hè suy giảm. Lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu 2% của BOJ, và lương thực tế đã giảm trong hai năm liên tiếp, chuỗi giảm dài nhất từng được ghi nhận. Chi phí sinh hoạt đã tăng với tốc độ nhanh nhất trong bốn thập kỷ vào năm ngoái, một thay đổi lớn đối với một quốc gia quen với giá cả giảm hoặc ổn định.

Vấn đề chi tiêu cá nhân 

Saito cho biết: “Chi tiêu cá nhân là lý do lớn nhất cho sự trì trệ. Tôi không muốn nói rằng mọi người đang trong chế độ tiết kiệm vì điều đó ngụ ý rằng họ có tiền để chi tiêu – nhưng thực tế là họ không có.”

Chi tiêu tiêu dùng đã giảm trong bốn quý liên tiếp, chuỗi suy giảm dài nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Sự yếu kém này có thể làm phức tạp thêm việc xử lý chính sách tiền tệ của BOJ khi các nhà chức trách tìm thời điểm thích hợp để tăng lãi suất khi xu hướng giá cả cải thiện.

Các chính sách và triển vọng

Trong ba quý qua, mặc dù hiệu suất kinh tế không tốt, lạm phát ở mức 2,6% và tỷ lệ thất nghiệp khoảng 2,6% vẫn chưa đạt đến mức stagflation như đã xảy ra ở các nền kinh tế tiên tiến trong những năm 1970. Vào thời điểm đó, lạm phát ở Mỹ là hai con số, trong khi tỷ lệ thất nghiệp đang hướng tới 9%.

Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách đang đối mặt với tình huống tương tự, phải cân nhắc rủi ro của việc làm trầm trọng thêm sự suy thoái của nền kinh tế bằng các hành động cần thiết để kiềm chế lạm phát. Các quan chức chính phủ đã giảm nhẹ sự suy giảm kinh tế gần đây và đổ lỗi cho các yếu tố tạm thời như động đất và gián đoạn sản xuất ô tô sau vụ bê bối chứng nhận tại Daihatsu Motor Co. Yoshitaka Shindo, Bộ trưởng Tái tạo kinh tế, cho biết ông vẫn thấy nền kinh tế đang trên con đường phục hồi vừa phải.

Saito cảnh báo rằng chi tiêu tiêu dùng vẫn là một rủi ro. “Điều kiện tối thiểu là lương thực tế phải trở nên tích cực, nhưng liệu các hộ gia đình có thực sự tăng chi tiêu hay không là một câu hỏi khác.”

Nhật Bản đang đối diện với nhiều thách thức kinh tế nghiêm trọng, khi lạm phát cao và chi tiêu tiêu dùng yếu kém. Việc điều chỉnh chính sách tiền tệ trong thời gian tới sẽ rất quan trọng để duy trì sự ổn định và phát triển kinh tế của quốc gia này. Các nhà lãnh đạo cần phải đưa ra các biện pháp hợp lý để kích thích chi tiêu và đồng thời kiểm soát lạm phát, nhằm tránh rơi vào vòng xoáy của stagflation