Chợ giá – Nhật Bản hiện đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng lao động trong ngành xây dựng nhà ở, khi mà số lượng thợ mộc chuyên nghiệp dần sụt giảm nghiêm trọng, kéo theo giá nhà tăng vọt và nhiều dự án bị đình trệ.
Thợ mộc – “mắt xích vàng” đang biến mất
Trong bối cảnh dân số già hóa nhanh chóng và tỷ lệ sinh thấp, Nhật Bản đang chứng kiến tình trạng thiếu hụt nhân lực trên nhiều ngành nghề, trong đó ngành xây dựng nhà ở đang chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Theo số liệu điều tra dân số quốc gia Nhật Bản thì số lượng thợ mộc từng đạt đỉnh gần 930.000 người vào năm 1980, nhưng đến năm 2020, con số này giảm còn dưới 300.000. Dự báo đến năm 2035, lực lượng này có thể chỉ còn khoảng 150.000 người – tương đương 1/6 so với cách đây 40 năm.
Ông Kei Tamura – chuyên gia từ công ty kiểm định nhà ở Sakura Jimusho Inc., nhận định: “Thợ mộc không còn là một lực lượng lao động dễ tìm như trước. Việc xây nhà riêng, vốn là điều quen thuộc với nhiều gia đình Nhật, đang trở thành một điều xa xỉ”.
Có thể thấy, sự sụt giảm này không chỉ ảnh hưởng đến các dự án xây mới mà còn đe dọa cả lĩnh vực cải tạo nhà ở – vốn ngày càng được ưa chuộng trong bối cảnh giá nhà leo thang.
Giá nhà tăng gấp đôi, người trẻ càng xa giấc mơ sở hữu nhà
Theo số liệu từ Bộ Đất đai, Hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản thì số lượng nhà ở mới xây đã giảm tới 35% trong vòng 15 năm tính đến năm tài chính 2020. Trong khi đó, lực lượng lao động thợ mộc giảm tới 45% cùng thời gian, khiến giá nhân công tăng cao, gián tiếp đẩy giá nhà tăng mạnh.
Chỉ tính riêng tại Tokyo và khu vực phụ lân cận thì giá trung bình một căn nhà xây theo yêu cầu đã đạt 54,66 triệu yên (~369.000 USD) trong năm tài chính 2023, gần gấp đôi so với năm 2013. Theo Viện Nghiên cứu Nomura, giá còn có thể tăng cao hơn khi nhu cầu cải tạo nhà cũ tăng, trong khi nguồn lao động không theo kịp.
Tình trạng này càng khiến người trẻ Nhật xa rời giấc mơ “an cư lạc nghiệp”. Bên cạnh đó, các dự án cải tạo quan trọng như gia cố chống động đất cũng đang gặp khó khăn, tiềm ẩn rủi ro lớn về an toàn nhà ở trong một quốc gia thường xuyên hứng chịu động đất.
Nguyên nhân sâu xa
Ông Kenji Takagi – Giám đốc CraftBank Soken – đơn vị tổ chức sự kiện kết nối thợ mộc và nhà phát triển cho rằng, nguyên nhân gốc rễ nằm ở mô hình lao động lạc hậu: “Sau khi bong bóng bất động sản vỡ vào đầu những năm 1990, các công ty xây dựng chuyển sang mô hình thuê ngoài để tiết kiệm chi phí, nhưng không đầu tư đào tạo bài bản. Thợ mộc trở thành lao động độc lập, thiếu ổn định và không còn được coi trọng”.
Không chỉ vậy, các trường dạy nghề truyền thống – nơi từng là cái nôi đào tạo thợ mộc trẻ – đang dần biến mất. Không có mức lương hấp dẫn và sự ổn định trong nghề, thế hệ trẻ ngày càng thờ ơ với nghề thợ mộc, để lại một lực lượng lao động ngày càng già cỗi.
Doanh nghiệp tiên phong thay đổi
Dù tình hình ảm đạm nhưng vẫn có những điểm sáng. Công ty Sekisui House Ltd. – một trong những tập đoàn xây dựng nhà ở lớn nhất Nhật Bản – đã tăng gấp 3,4 lần số lượng thợ mộc chính thức trong năm 2024, tuyển mới tới 134 người chỉ trong tháng 4. Được biết, mục tiêu của họ là cải thiện chất lượng nhân lực và đảm bảo tính ổn định trong dài hạn.
Tương tự, công ty Momoyama Construction (Tokyo) đã tuyển dụng sáu thợ mộc kể từ năm 2017, ngoài mức lương tiêu chuẩn, còn có khoản thưởng 100.000 yên mỗi năm để mua dụng cụ làm việc mới – một bước đi được đánh giá là “hiếm có” trong ngành.
Ông Kenichi Kawagishi – CEO công ty, chia sẻ: “Khi thợ mộc là nhân viên chính thức, họ yên tâm phát triển kỹ năng, cung cấp dịch vụ chất lượng hơn và tạo mối quan hệ bền vững với khách hàng. Đó là cách duy nhất để ngành này tồn tại và phát triển”.
No comments.
You can be the first one to leave a comment.