Chi phí cơ hội là gì? Cách tính và ví dụ cụ thể về chi phí cơ hội

Chợ giá – Chi phí cơ hội là lợi nhuận bị mất đi khi lựa chọn một phương án này thay thế một phương án khác. Chi phí cơ hội có thể quy ra bằng tiền, hiện vật, thời gian,…Ở bài viết này hãy tìm hiểu sâu hơn về chi phí cơ hội là gì nhé!

Chi phí cơ hội là gì?

Chi phí cơ hội đại diện cho những lợi ích tiềm năng mà một cá nhân, nhà đầu tư hoặc doanh nghiệp bỏ lỡ khi lựa chọn một phương án thay thế khác. Bởi vì chi phí cơ hội, theo định nghĩa, không nhìn thấy được, chúng có thể dễ dàng bị bỏ qua. Hiểu được những cơ hội tiềm ẩn bị bỏ lỡ khi một doanh nghiệp hoặc cá nhân lựa chọn đầu tư này hơn đầu tư khác giúp ra quyết định tốt hơn và chắc chắn hơn.

Để đánh giá đúng chi phí cơ hội, chi phí hao tổn và lợi ích của mọi phương án có sẵn phải được cân nhắc so với các phương án khác.

Ví dụ: bạn có 1.000.000 đô la và chọn đầu tư vào dòng sản phẩm sẽ tạo ra lợi nhuận 5%. Nếu bạn có thể đã chi tiền vào một khoản đầu tư khác sẽ tạo ra lợi nhuận là 7%, thì chênh lệch 2% giữa hai lựa chọn thay thế là chi phí cơ hội bỏ qua của quyết định này.

Chi phí cơ hội không nhất thiết phải liên quan đến tiền. Nó cũng có thể đề cập đến việc sử dụng thay thế thời gian. Ví dụ, bạn dành 20 giờ để học một kỹ năng mới hay 20 giờ để đọc một cuốn sách.

Công thức tính chi phí cơ hội

Chi phí cơ hội được tính bằng công thức sau:

Chi phí cơ hội (OC) = Lợi nhuận từ lựa chọn từ bỏ tốt nhất (FO) – Lợi nhuận từ lựa chọn được chọn (CO)

Trong đó:

• OC (Opportunity cost): Chi phí cơ hội
• FO (Return on best foregone option): Lợi nhuận từ lựa chọn từ bỏ tốt nhất
• CO (Return on chosen option): Lợi nhuận từ lựa chọn được chọn

Giả sử rằng bạn có lựa chọn A để đầu tư vào thị trường chứng khoán với hy vọng tạo ra lợi nhuận. Trong khi đó, phương án B là tái đầu tư tiền của bạn vào doanh nghiệp, với hy vọng rằng thiết bị mới hơn sẽ tăng hiệu quả sản xuất và tạo doanh thu cao hơn.

Nếu lợi nhuận thị trường chứng khoán là 12% trong năm tới và công ty của bạn hy vọng bản cập nhật thiết bị sẽ tạo ra lợi nhuận 10% so với cùng kỳ.

Chi phí cơ hội của việc lựa chọn thiết bị trên thị trường chứng khoán là 12% – 10% = 2%. Nói cách khác, bằng cách đầu tư vào công việc kinh doanh, bạn sẽ bỏ qua cơ hội kiếm được lợi nhuận cao hơn.

Sự khác biệt giữa chi phí cơ hội và chi phí dự phòng

Một chi phí cố định là chi phí đã bỏ ra trong quá khứ, trong khi chi phí cơ hội là lợi nhuận tiềm năng không thu được trong tương lai, của một khoản đầu tư vì vốn đã được đầu tư ở nơi khác.

Ví dụ, mua 1.000 cổ phiếu của công ty A với giá 10 đô la một cổ phiếu, tương ứng với chi phí chìm là 10.000 đô la. Đây là số tiền được trả để đầu tư và việc nhận lại số tiền đó yêu cầu thanh lý cổ phiếu bằng hoặc cao hơn giá mua. Nhưng thay vào đó, chi phí cơ hội đặt ra câu hỏi có thể đưa 10.000 đô la đó vào đâu để sử dụng tốt hơn.

Từ góc độ kế toán, chi phí chìm cũng có thể là khoản chi ban đầu để mua một thiết bị sản xuất đắt tiền, có thể được khấu hao theo thời gian, nhưng chi phí chìm theo nghĩa là bạn sẽ không lấy lại được.

Chi phí cơ hội và rủi ro

Chi phí cơ hội liên quan đến khả năng lợi nhuận của một khoản đầu tư đã chọn thấp hơn lợi nhuận của một khoản đầu tư đã không được chọn.

Điểm khác biệt chính là rủi ro so sánh hiệu quả thực tế của một khoản đầu tư với hiệu quả dự kiến ​​của cùng một khoản đầu tư, trong khi chi phí cơ hội so sánh hiệu quả thực tế của một khoản đầu tư với hiệu quả thực tế của một khoản đầu tư khác.

Tuy nhiên, người ta có thể cân nhắc chi phí cơ hội khi quyết định giữa hai loại rủi ro. Nếu khoản đầu tư A rủi ro nhưng có ROI là 25% trong khi khoản đầu tư B ít rủi ro hơn nhiều nhưng chỉ có ROI 5%, thì mặc dù khoản đầu tư A có thể thành công nhưng cũng có thể không. Và nếu nó không thành công, thì chi phí cơ hội của việc thực hiện với lựa chọn B sẽ rất cao.

Ước tính chi phí cơ hội

Chi phí cơ hội không phải lúc nào cũng được định lượng đầy đủ tại thời điểm đưa ra quyết định. Thay vào đó, người đưa ra quyết định chỉ có thể ước tính sơ bộ kết quả của các lựa chọn thay thế khác nhau, điều này có nghĩa là kiến ​​thức không hoàn hảo có thể dẫn đến chi phí cơ hội sẽ chỉ trở nên rõ ràng khi nhìn lại.

Đây là một mối quan tâm đặc biệt khi có sự thay đổi cao của lợi nhuận. Để quay lại ví dụ đầu tiên, khoản đầu tư bị bỏ qua ở mức 7% có thể có mức lợi nhuận thay đổi cao và do đó có thể không tạo ra toàn bộ lợi tức 7% trong suốt thời gian đầu tư.

Khi nào không sử dụng chi phí cơ hội?

Khái niệm chi phí cơ hội không phải lúc nào cũng đúng, vì có thể quá khó để so sánh định lượng hai lựa chọn thay thế. Nó hoạt động tốt nhất khi có một đơn vị đo lường chung, chẳng hạn như tiền đã sử dụng hoặc thời gian đã sử dụng.

Chi phí cơ hội không phải là một khái niệm kế toán và do đó không xuất hiện trong hồ sơ tài chính của một đơn vị. Nó hoàn toàn là một khái niệm phân tích tài chính.

Chi phí cơ hội có thể áp dụng trong tài chính, kinh doanh và kể cả trong đời sống cá nhân. Qua bài viết trên hy vọng bạn đã hiểu sâu hơn về chi phí cơ hội là gì.