Tăng sản xuất năng lượng sạch, Trung Quốc đối diện nguy cơ thiếu các dữ liệu năng lượng 

Với sự bùng nổ lắp đặt của năng lượng tái tạo ở Trung Quốc đang làm trầm trọng thêm vấn đề đo lường dữ liệu sản xuất điện ở tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Khoảng cách giữa mức tiêu thụ điện, được đo bởi Cơ quan Quản lý Năng lượng Quốc gia, và sản xuất điện theo tính toán của Cục Thống kê Quốc gia đã tăng lên 46,5 tỷ kW/giờ trong tháng 3 vừa qua. Điều đó cũng có nghĩa là khoảng 6,2% sản lượng điện bị thiếu nằm trong số liệu thống kê sản lượng hàng tháng mà các nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách sử dụng để đánh giá các yếu tố tăng trưởng kinh tế quan trọng như tổng sản phẩm nội địa. 

Trong tình hình đó, vấn đề quan trọng chính là những dữ liệu tiêu dùng đang bao phủ toàn bộ đất nước, khi mà những dữ liệu đầu ra lại chỉ được đo tại các cơ sở được coi là đủ lớn để nó có thể mang ý nghĩa quan trọng đối với nền kinh tế của đất nước tỷ dân. Mặc dù điều đó có ý nghĩa trong thời kì mà các nhà máy điện đốt than khổng lồ được xây dựng nằm trong hoặc gần các trung tâm đô thị của thành phố, nhưng giờ đây điều này đã bị đảo ngược bởi sự tăng trưởng chóng mặt của các dự án sử dụng năng lượng gió và mặt trời. Nhưng, nhiều dự án trong số đó lại vào danh sách năng lượng không đáp ứng được ngưỡng yêu cầu của chính phủ.

Những vấn đề về năng lượng của Trung Quốc

Sự bùng nổ năng lượng tái tạo và các phương pháp đo lường khác nhau đang dẫn đến việc các số liệu thống kê bị sai lệch nghiêm trọng. 

Hiện nay, những sự hấp thu năng lượng nhanh chóng trong các pin mặt trời trên mái nhà, bao gồm các ngôi nhà, cơ sở kinh doanh và thậm chí cả các trang trại trên toàn quốc,…Điều này khiến cho một lượng lớn năng lượng mặt trời được tạo ra. 

Và thế là khoảng cách ngày càng mở rộng. Tính đến năm 2023, nó chiếm tới 3,5% tổng sản lượng, tăng từ mức dưới 1% vào năm 2018. Mặc dù sản xuất điện chiếm một phần tương đối nhỏ trong nền kinh tế, nhưng sự chênh lệch ngày càng lớn hơn khi mà Trung Quốc lắp đặt nhiều năng lượng sạch. Điều đó có thể dẫn tới việc đánh giá thấp mức độ tăng trưởng của nền kinh tế.

Mức sản lượng điện từ các nhà máy nhỏ hơn cuối cùng cũng được tính vào các dữ liệu thống kê hàng năm, nhưng chúng được xuất bản rất lâu và sau các dữ liệu sản lượng thống kê hàng tháng.

Giá điện của Trung Quốc 

Từ những quan điểm của các nước thế giới, thì cho thấy tình trạng dư thừa công suất có thể được cảm nhận thông qua các mức giá điện ngày càng thấp. Và càng nhiều điện được sản xuất, nhưng lại không được sử dụng hết thì việc thống kê các dữ liệu sử dụng sẽ càng trở nên phức tạp hơn. Giá xuất khẩu của Trung Quốc năm ngoái đã giảm với tốc độ nhanh nhất trong gần một thập kỷ qua.

Tỷ lệ sử dụng công suất điện 

Cách phổ biến nhất để có thể đo lường tình trạng dư thừa công suất chính là mức sử dụng công suất điện, được đánh giá theo thang điểm trong đó 0 nghĩa là các nhà máy đang không hoạt động, đến 100 nghĩa là đang sử dụng ở mức tối đa.

Tỷ lệ sử dụng công suất điện của Trung Quốc trong toàn ngành là dưới 76% trong cả năm 2022 và 2023, đây là khoảng thời gian dài nhất được ghi nhận kể từ năm 2016 khi Trung Quốc phát động chiến dịch cắt giảm công suất trên toàn quốc và đây cũng là dưới mức khoảng 80% được coi là “bình thường”. 

Fan Lei – nhà kinh tế hàng đầu tại Guolian Securities cho biết: “Trong hoàn cảnh này, thật khó để tin rằng Trung Quốc đang trong tình trạng dư thừa công suất cơ cấu nghiêm trọng”. Việc các chuyển gia không thể ngờ rằng Trung Quốc đang thừa điện là do lượng điện sản xuất ra đang chênh lệch rất nhiều so với dữ liệu được thống kê.