Rủi ro khi Mỹ áp dụng lệnh trừng phạt với các ngân hàng Trung Quốc?

Dựa trên tình hình kinh tế hiện tại, các nhà phân tích cho biết, Washington sẽ tạo ra sự bất ổn tài chính toàn cầu, đồng thời làm tổn hại đến mối quan hệ vốn đã mỏng manh của Hoa Kỳ với Bắc Kinh, nếu như nước này thực hiện các mối đe dọa trừng phạt các ngân hàng Trung Quốc vì giao dịch của họ với Nga và thậm chí loại Trung Quốc ra khỏi hệ thống liên ngân hàng toàn cầu Swift.

Theo đó, tạp chí Phố Wall hôm thứ Hai đưa tin, nhưng không nêu rõ chi tiết, rằng Washington đang soạn thảo các biện pháp trừng phạt để giúp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken thuyết phục Bắc Kinh ngừng mọi hỗ trợ thương mại cho hoạt động sản xuất quân sự của Nga.

Blinken (Ngoại trưởng Mỹ) cũng đã đến Thượng Hải vào thứ Tư khi bắt đầu chuyến thăm ba ngày tới Trung Quốc, trong đó sẽ bao gồm cuộc gặp với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị để thảo luận về một loạt vấn đề, bao gồm Đài Loan, các hoạt động thương mại không công bằng và dư thừa công suất công nghiệp.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết, bất kỳ biện pháp trừng phạt tài chính nào đối với Trung Quốc với tư cách là đối tác thương mại lớn với phần lớn thế giới sẽ cản trở các giao dịch ở châu Âu và Mỹ, nơi các thương gia tiến hành kinh doanh nhanh chóng với Trung Quốc.

Brian Wong – một thành viên tại Trung tâm Trung Quốc đương đại và Thế giới tại Đại học Hồng Kông, cho biết: “Mỹ sẽ tạo ra một nguồn bất ổn tài chính khổng lồ cho không chỉ Trung Quốc mà còn cho cả chính nước này”.

“Điều này có thể cản trở nghiêm trọng lợi ích của các công ty và nhà đầu tư Mỹ ở Trung Quốc, đặc biệt là khi có khả năng trả đũa sẽ xảy ra ngay lập tức hoặc vào thời điểm thích hợp.”

Và việc có thể loại bỏ Trung Quốc khỏi mạng Swift là một “lựa chọn hạt nhân” sẽ gây ra “sự tắc nghẽn đáng kể trong các giao dịch và thanh toán bù trừ thương mại, dẫn đến lạm phát đẩy chi phí trên diện rộng”, Wong nói thêm.

Thương mại thế giới của Trung Quốc đạt 41,76 nghìn tỷ nhân dân tệ (5,8 nghìn tỷ USD) vào năm 2023, trong khi thị trường tiêu dùng rộng lớn của nước này được các công ty đa quốc gia nước ngoài thèm muốn.

Mạng lưới Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu, được biết đến rộng rãi với tên viết tắt Swift, cho phép khoảng 11.000 tổ chức tài chính trao đổi hướng dẫn chuyển tiền.

James Chin – giáo sư nghiên cứu châu Á tại Đại học Tasmania ở Australia, cho biết:“Liên minh Châu Âu và các quốc gia khác đã loại bỏ một số ngân hàng Nga khỏi mạng lưới vào năm 2022 sau cuộc xâm lược Ukraine. Nhưng việc cắt Trung Quốc khỏi mạng lưới cũng sẽ gây bất tiện cho các công ty ở nước ngoài, đặc biệt là ở châu Âu, nơi các công ty đa quốc gia giao dịch mạnh mẽ với Trung Quốc”.

Thêm vào đó là những khác biệt về thương mại, công nghệ và địa chính trị, Mỹ và Trung Quốc còn có những cách tiếp cận khác nhau với Nga.

Washington mới đây cũng đã trừng phạt Moscow về cuộc chiến ở Ukraine, trong khi Trung Quốc vẫn giữ quan điểm trung lập và vẫn tiến hành làm ăn với Nga.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao – Wang Wenbin hôm thứ Ba cho biết Trung Quốc đã áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với hàng hóa có thể ứng dụng quân sự, nhưng bác bỏ những lời chỉ trích từ Washington về Nga.

Các nhà phân tích cho rằng:”các biện pháp trừng phạt chống lại các ngân hàng Trung Quốc sẽ đẩy nhanh nỗ lực của Trung Quốc trong việc xây dựng hệ thống giao dịch quốc tế của riêng mình và quốc tế hóa đồng nhân dân tệ”.

Trung Quốc đã ra mắt Hệ thống thanh toán liên ngân hàng xuyên biên giới, hay CIPS, vào tháng 10 năm 2015 để cung cấp hệ thống thanh toán và thanh toán bằng nhân dân tệ quốc tế độc lập kết nối cả thị trường thanh toán bù trừ trong và ngoài nước cũng như các ngân hàng tham gia.

Denny Roy, thành viên cấp cao tại tổ chức nghiên cứu Trung tâm Đông – Tây ở Hawaii, cho biết mối quan hệ rộng hơn giữa Trung Quốc và Mỹ sẽ bị ảnh hưởng nếu có bất kỳ lệnh trừng phạt ngân hàng nào được áp dụng.

Ông nói: “Nó sẽ có nguy cơ gây ra một cuộc khủng hoảng song phương lớn khiến không thể hợp tác mang tính xây dựng với Trung Quốc trong bất kỳ vấn đề nào”.

Hãng tin Reuters hôm thứ Tư đưa tin Mỹ đã “thảo luận sơ bộ về các biện pháp trừng phạt đối với một số ngân hàng Trung Quốc”, nhưng không có kế hoạch ngắn hạn để thực hiện các biện pháp như vậy.

Báo cáo của Reuters, dẫn lời một quan chức Mỹ phát biểu với điều kiện giấu tên, cho biết Washington hy vọng biện pháp ngoại giao sẽ “ngăn chặn sự cần thiết phải có hành động như vậy”.

Wong cũng đã gọi việc thăm dò các biện pháp trừng phạt ngân hàng “phần lớn là một trò lừa bịp có tính toán” và là một “tín hiệu” từ Mỹ, những người muốn tăng áp lực lên Trung Quốc về lập trường của nước này đối với Nga.

Mới đây, Nga và Trung Quốc cũng gần như đã loại bỏ đồng đô la Mỹ khỏi thương mại hai chiều và thay vào đó ủng hộ đồng nhân dân tệ và đồng rúp.

Zha Daojiong- giáo sư nghiên cứu quốc tế tại Đại học Bắc Kinh, cho biết: “Câu hỏi tiếp theo hợp lý là Mỹ sẽ làm gì sau những lệnh trừng phạt như vậy”. “Ví dụ, điều gì sẽ xảy ra nếu khả năng tự duy trì cuộc chiến của Nga tiếp tục không suy giảm?”