Nền kinh tế Nhật Bản chao đảo vì lạm phát và giá gạo tăng mạnh

Comment: 1

Chợ giá – Nền kinh tế Nhật Bản đang phải đối mặt với những thách thức lớn trước thềm cuộc bầu cử Thượng viện vào tháng 7 tới, khi mà lạm phát gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt là giá gạo – mặt hàng thiết yếu trong mọi gia đình, đã tăng vọt lên hơn 100% so với cùng kỳ năm trước. Thực trạng này không chỉ gây sức ép lên đời sống người dân mà còn làm dấy lên những tranh cãi gay gắt trong chính trường Tokyo.

Lạm phát vượt dự báo và giá gạo tăng hơn 100%

kinh te nhat ban chao dao vi lam phat
Nhật Bản chao đảo vì lạm phát và giá gạo tăng gấp đôi trước thềm bầu cử

Theo báo cáo do Bộ Nội vụ Nhật Bản công bố ngày 20/6, thì chỉ số giá tiêu dùng (CPI) –  không bao gồm giá thực phẩm tươi sống, đã tăng 3,7% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn mức dự báo 3,6% từ các nhà phân tích do Bloomberg khảo sát. Đây được xem là mức tăng nhanh nhất kể từ tháng 1/2023 và đánh dấu tháng thứ ba liên tiếp CPI tăng tốc.

Đáng chú ý, giá gạo – một trong những mặt hàng thiết yếu và mang tính biểu tượng trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản, cũng đã tăng vọt đến 102% so với cùng kỳ năm trước. Theo các chuyên gia, thì `đây là mức tăng chưa từng thấy trong vòng một thập kỷ qua, gây ảnh hưởng trực tiếp đến túi tiền người dân.

Theo ông Taro Saito – Giám đốc nghiên cứu kinh tế tại Viện NLI nhận định: “Lạm phát lần này đặc biệt nhạy cảm do chi phí thực phẩm, nhất là giá gạo, đang tăng chóng mặt và kéo theo hàng loạt sản phẩm liên quan. Chắc chắn đây sẽ là vấn đề trọng tâm trong chiến dịch tranh cử mùa hè này.”

Chính phủ đối mặt với áp lực dân sinh

Trước tình trạng giá cả leo thang, Thủ tướng Ishiba đã cam kết sẽ tung ra gói hỗ trợ tiền mặt cho các hộ gia đình có thu nhập trung bình và thấp. Trong khi đó, các đảng đối lập  lại kêu gọi cắt giảm thuế tiêu dùng – hiện ở mức 10%, để giảm gánh nặng chi phí sinh hoạt.

Sự bất mãn của cử tri với tình hình kinh tế hiện tại đã góp phần vào thất bại nặng nề của đảng cầm quyền trong cuộc bầu cử năm ngoái, khiến chính phủ Ishiba hiện chỉ nắm giữ một chính phủ thiểu số tại quốc hội.

Chính phủ cũng đã đưa ra các biện pháp khẩn cấp để hạ giá gạo, bao gồm tăng nhập khẩu và trợ giá, nhằm xoa dịu làn sóng chỉ trích trên mạng xã hội và truyền thông địa phương. Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy tỷ lệ ủng hộ dành cho Chính phủ đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi ông Ishiba nhậm chức.


Ngân hàng Trung ương cân nhắc tăng lãi suất

Trước tình hình đó, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) vẫn đang giữ lãi suất chính sách ở mức 0,5% – mức thấp nhất trong Nhóm các nước phát triển G7. Nhưng các nhà phân tích vẫn tin rằng ngân hàng này có thể sẽ tăng lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm lên 0,75% tại cuộc họp vào tháng 7.

Phát biểu tại một hội nghị tài chính ở Tokyo, Thống đốc BOJ – Kazuo Ueda cho biết, ngân hàng vẫn đang “theo dõi sát sao” các biến động giá, đặc biệt là tác động của giá dầu và giá thực phẩm đến kỳ vọng lạm phát dài hạn.

Doanh nghiệp thực phẩm đồng loạt tăng giá

Theo thống kê từ Teikoku Databank, trong tháng 6, thì các công ty thực phẩm lớn tại Nhật Bản đã công bố tăng giá gần gấp ba lần so với cùng kỳ năm ngoái. Những cái tên như Lotte (sản xuất bánh kẹo, kem) và Meiji (sản phẩm sữa) đều cho biết chi phí nguyên liệu và vận chuyển tăng mạnh buộc họ phải điều chỉnh giá bán.

Đây là dấu hiệu cho thấy áp lực chi phí đang lan rộng trong chuỗi cung ứng và có thể tiếp tục thúc đẩy lạm phát trong những tháng tới.

Bất chấp những lo ngại từ lạm phát, thì một số chuyên gia vẫn cho rằng, đây là thời điểm thích hợp để Nhật Bản rũ bỏ tình trạng giảm phát kéo dài hàng thập kỷ. Lạm phát duy trì trên 2% trong hơn ba năm qua là tín hiệu tích cực về nhu cầu tiêu dùng và sức khỏe của nền kinh tế, nếu được kiểm soát đúng cách.