Chợ giá – Châu Âu sắp phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng năng lượng nghiêm trọng khi thỏa thuận trung chuyển khí đốt giữa Moscow và Kyiv, một trong những thỏa thuận quan trọng trong việc cung cấp khí đốt cho lục địa này, sẽ hết hạn vào ngày 31/12. Nếu không có một thỏa thuận thay thế nào được ký kết trước thời điểm này, việc ngừng chuyển khí đốt của Nga qua Ukraine sẽ tạo ra một loạt thách thức cho thị trường khí đốt vốn đang trong tình trạng căng thẳng.
Lưu trữ khí đốt và mối lo ngại về kho dự trữ
Một trong những mối lo ngại lớn nhất đối với các nhà giao dịch khí đốt ở châu Âu hiện nay là sự cạn kiệt nhanh chóng của các kho lưu trữ khí đốt. Kho dự trữ khí đốt của châu Âu đã giảm xuống còn khoảng 75% so với công suất tối đa, mức thấp này đã được ghi nhận sớm hơn một tháng so với mùa đông năm ngoái. Đây là một dấu hiệu đáng lo ngại không chỉ đối với mùa sưởi ấm hiện tại mà còn đối với các nỗ lực dự trữ khí đốt cho mùa đông năm 2025.
Theo báo cáo từ Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IEA), nếu tình trạng này tiếp tục, châu Âu có thể đối mặt với việc thiếu hụt khí đốt nghiêm trọng trong những năm tới. Những khó khăn trong việc duy trì mức lưu trữ khí đốt an toàn sẽ có tác động sâu rộng, ảnh hưởng đến khả năng của các quốc gia trong việc cung cấp năng lượng cho các hộ gia đình, các nhà máy sản xuất và các cơ sở công nghiệp.
Sự biến động giá gas 2025: Dự báo mùa hè đắt đỏ
Không chỉ lo ngại về lượng khí đốt dự trữ, các hợp đồng khí đốt cho mùa hè năm sau đã tăng vọt so với các hợp đồng cho mùa đông 2025 – 2026. Điều này có thể dẫn đến việc châu Âu phải đối mặt với một mùa tích trữ khí đốt đắt đỏ hơn rất nhiều so với các mùa trước.
Anatol Feygin – giám đốc thương mại tại công ty xuất khẩu khí đốt Cheniere Energy Inc. của Hoa Kỳ, cho biết: “Thị trường sẽ gặp thách thức trong việc quay trở lại mức lưu trữ thoải mái vào mùa đông năm 2025-2026.”
Sự tăng trưởng không đồng đều giữa giá khí đốt cho mùa hè và mùa đông phản ánh một thị trường thiếu hụt nghiêm trọng. Các quốc gia châu Âu đang phải đối mặt với một chiến lược khó khăn để tích trữ khí đốt trong bối cảnh giá tăng vọt, điều này càng làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng năng lượng hiện tại.
Nguồn cung khí đốt từ Nga và các lựa chọn thay thế
Mặc dù việc mất nguồn cung khí đốt qua Ukraine là một thách thức lớn, Nga vẫn có thể tiếp tục cung cấp khí đốt cho châu Âu qua Thổ Nhĩ Kỳ thông qua các tuyến đường khí đốt mới. Tuy nhiên, công suất qua các tuyến này không thể bù đắp hoàn toàn cho lượng thiếu hụt lớn mà châu Âu có thể gặp phải trong năm tới.
Thêm vào đó, Nga cũng đã vận chuyển một lượng khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) kỷ lục đến châu Âu trong năm nay, dù Liên minh châu Âu vẫn chưa áp dụng lệnh cấm toàn diện đối với nguồn cung cấp này.
Tuy nhiên, từ tháng 3 năm sau, các tàu LNG của Nga sẽ không được phép sử dụng các cảng của châu Âu để chuyển giao khí đốt ra ngoài khu vực EU. Điều này có thể khiến nhiều lô LNG của Nga không thể chuyển đi, khiến tình trạng thiếu hụt càng trở nên trầm trọng hơn.
Cạnh tranh khốc liệt trên thị trường LNG
Châu Âu sẽ phải đối mặt với một cuộc cạnh tranh khốc liệt từ các quốc gia ở Châu Á trong việc thu mua LNG từ các nhà sản xuất toàn cầu. Khi giá khí đốt giảm, các thị trường mới nổi ở Châu Á sẽ gia tăng mua khí, đẩy châu Âu vào tình trạng phải cạnh tranh với những quốc gia này để đảm bảo nguồn cung.
Giám đốc – Feygin của Cheniere cho biết, châu Âu có thể hy vọng vào nguồn cung LNG linh hoạt từ Hoa Kỳ, vốn không bị hạn chế về điểm đến. Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ, Donald Trump, cũng đã kêu gọi EU mua thêm LNG của Mỹ, cảnh báo rằng nếu không, khối này có thể phải đối mặt với các mức thuế cao hơn.
Tuy nhiên, dù LNG của Mỹ có thể là một giải pháp, các dự án mở rộng LNG trên toàn cầu, bao gồm cả ở Hoa Kỳ, đang phải đối mặt với sự chậm trễ, khiến triển vọng về nguồn cung trở nên mờ mịt.
Cuộc đua với các quỹ đầu cơ và tương lai mờ mịt của nền kinh tế châu Âu
Ngoài sự thiếu hụt khí đốt, các quỹ đầu cơ trên thị trường khí đốt châu Âu cũng đang đặt cược lớn vào việc giá khí đốt sẽ tiếp tục tăng. Các quỹ đầu tư này đã mở rộng vị thế dài hạn trên thị trường khí đốt, điều này có thể khiến thị trường trở nên mất ổn định hơn. Một số nhà giao dịch cảnh báo rằng sự tập trung quá lớn của các vụ cá cược vào việc tăng giá có thể dẫn đến một đợt bán tháo, gây xáo trộn thị trường.
Nhìn chung, nền kinh tế của châu Âu phục hồi chậm chạp sau cuộc khủng hoảng năng lượng năm 2022, và việc giá khí đốt vẫn tiếp tục biến động có thể khiến các doanh nghiệp và hộ gia đình khó khăn trong việc lập kế hoạch cho tương lai. Những thách thức từ thỏa thuận trung chuyển khí đốt sắp hết hạn, sự thiếu hụt nguồn cung và sự biến động của thị trường LNG đang khiến nền kinh tế châu Âu trở nên bất ổn hơn bao giờ hết.
Dự báo giá gas tại thị trường Việt Nam 1/2025
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá gas Việt Nam tháng 1/2025
- Yếu tố mùa vụ và nhu cầu tiêu dùng trong nước: Tháng 1 là thời điểm cận Tết Nguyên Đán, nhu cầu sử dụng gas tại các hộ gia đình và doanh nghiệp tăng mạnh. Theo số liệu từ Bộ Công Thương, mức tiêu thụ gas trong tháng 1 hàng năm tăng trung bình 20–30% so với các tháng còn lại.
- Chi phí nhập khẩu gas: Việt Nam phụ thuộc khoảng 70% vào nguồn gas nhập khẩu. Với tình hình giá LPG thế giới dự kiến tăng thêm 5–7% trong tháng 1/2025, giá gas trong nước khó tránh khỏi xu hướng tăng.
- Chính sách thuế và phí vận chuyển: Chính phủ Việt Nam hiện vẫn duy trì các mức thuế nhập khẩu gas tương đối ổn định. Tuy nhiên, chi phí vận chuyển nội địa có thể tăng do nhu cầu cao trong mùa Tết.
Dự báo cụ thể
- Giá gas bán lẻ (loại bình 12kg): Có thể tăng thêm 10.000–20.000 VNĐ so với giá tháng 12/2024.
- Giá gas công nghiệp (loại bình 45kg): Tăng khoảng 50.000–70.000 VNĐ/bình.
No comments.
You can be the first one to leave a comment.