Thị phần dầu mỏ của Ả Rập Xê Út tăng mạnh tại châu Á, Nga mất dần vị thế 

Chợ giá – Tháng 11 ghi nhận sự thay đổi đáng chú ý trong thị trường dầu thô châu Á khi Saudi Arabia gia tăng thị phần, trong khi Nga đối mặt với sự sụt giảm lượng xuất khẩu. Đây được xem là tín hiệu sớm cho thấy sự dịch chuyển trong cán cân cung cầu dầu thô tại khu vực nhập khẩu lớn nhất thế giới.

Ả Rập Xê Út gia tăng xuất khẩu dầu thô

Theo dữ liệu từ LSEG Oil Research, nhập khẩu dầu thô từ Saudi Arabia vào châu Á đã tăng lên 5,83 triệu thùng/ngày (bpd) trong tháng 11, so với mức 5,28 triệu bpd vào tháng 10, tăng thêm 550.000 bpd.

Trong khi đó, lượng dầu Nga xuất sang khu vực này giảm từ 3,96 triệu bpd trong tháng 10 xuống còn 3,51 triệu bpd, mức thấp nhất kể từ tháng 1 năm nay, giảm 450.000 bpd.

Dù Saudi Aramco – tập đoàn dầu khí quốc gia của Saudi Arabia – tăng giá bán chính thức (OSP) cho các khách hàng châu Á trong tháng 11, dầu thô Saudi vẫn có sức cạnh tranh cao hơn so với các loại dầu khác, bao gồm dầu Urals của Nga.

Giá dầu Arab Light tăng thêm 0,9 USD/thùng, đạt mức chênh lệch 2,2 USD/thùng so với giá tham chiếu Oman/Dubai. Sự gia tăng này phản ánh sự phục hồi của lợi nhuận lọc dầu tại châu Á, với biên lợi nhuận từ việc lọc dầu thô Dubai tại Singapore tăng mạnh từ 1,95 USD/thùng vào ngày 10/10 lên 6,62 USD/thùng vào cuối tháng 11.

Thêm vào đó, chi phí vận chuyển cao hơn và các biện pháp trừng phạt bổ sung đối với các tàu chở dầu của Nga làm giảm sức hấp dẫn của dầu thô Nga tại châu Á.

Các thị trường lớn: Trung Quốc và Ấn Độ

Hai khách hàng lớn nhất của dầu Nga tại châu Á, Trung Quốc và Ấn Độ, đều giảm nhập khẩu từ Nga trong tháng 11. Cụ thể:

• Trung Quốc: Giảm từ 2,19 triệu bpd (tháng 10) xuống 2,04 triệu bpd (tháng 11).
• Ấn Độ: Giảm từ 1,75 triệu bpd xuống 1,47 triệu bpd.

Trong khi đó, nhập khẩu dầu Saudi vào cả hai quốc gia này đều tăng:

• Trung Quốc: Tăng từ 1,62 triệu bpd lên 1,68 triệu bpd.
• Ấn Độ: Tăng từ 610.000 bpd lên 770.000 bpd.

Cạnh tranh giữa các nhà cung ứng Trung Đông

Không chỉ Saudi Arabia, các nhà cung cấp dầu khác từ Trung Đông cũng gia tăng thị phần tại châu Á nhờ giá cả cạnh tranh. Nhập khẩu dầu từ Iraq vào Trung Quốc tăng từ 1,21 triệu bpd lên 1,53 triệu bpd, trong khi dầu từ Oman tăng từ 680.000 bpd lên 770.000 bpd.

Biên độ giá dầu Brent so với Dubai – yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự cạnh tranh – đã giảm từ 2,98 USD/thùng (tháng 8) xuống 1,42 USD/thùng vào cuối tháng 11, giúp các nhà xuất khẩu Trung Đông giành lại thị phần.

Dù có những lợi thế trước mắt, các nhà xuất khẩu Trung Đông, bao gồm Saudi Arabia, sẽ đối mặt với áp lực trong năm 2024 khi nhu cầu dầu thô của châu Á dự báo giảm so với năm 2023. Tổng lượng nhập khẩu 11 tháng đầu năm nay đạt 26,52 triệu bpd, giảm 370.000 bpd so với cùng kỳ năm ngoái.