Thách thức của OPEC+: Hạn chế nguồn cung hay để giá dầu giảm? 

Chợ giá – Cuộc họp quan trọng của OPEC+ vào cuối tuần này sẽ là một trong những cuộc họp có tính chất quyết định đối với tương lai của thị trường dầu mỏ toàn cầu. Các bộ trưởng của liên minh này sẽ phải đối mặt với một lựa chọn đầy thách thức: Tiếp tục duy trì các biện pháp hạn chế nguồn cung dầu mỏ cho đến năm 2025, hay chấp nhận rủi ro giá dầu thô tiếp tục giảm trong bối cảnh nguồn cung gia tăng và nhu cầu suy yếu.

Bối cảnh kinh tế và thị trường dầu mỏ toàn cầu 

Trong suốt năm 2023, thị trường dầu mỏ đã chứng kiến sự biến động mạnh mẽ. Giá dầu thô Brent đã giảm khoảng 17% kể từ tháng 7, bất chấp các bất ổn địa chính trị tại Trung Đông. Đặc biệt, nhu cầu tiêu thụ dầu tại Trung Quốc – quốc gia lớn nhất thế giới về tiêu thụ năng lượng – đã giảm sút nghiêm trọng trong sáu tháng liên tiếp, khi nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vật lộn với các vấn đề kinh tế nội tại. 

Theo dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), nhu cầu dầu mỏ toàn cầu sẽ chỉ tăng trưởng khoảng 1 triệu thùng mỗi ngày vào năm 2024, giảm mạnh so với mức tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm trước.

Tình trạng này càng trở nên trầm trọng hơn khi nguồn cung dầu toàn cầu từ các quốc gia ngoài OPEC+ – đặc biệt là từ Hoa Kỳ, Brazil, Canada và Guyana – đang gia tăng mạnh mẽ. Các nhà phân tích dự báo rằng sẽ có dư thừa nguồn cung dầu mỏ vào năm 2025, thậm chí nếu OPEC+ tiếp tục duy trì các biện pháp cắt giảm sản lượng trong tương lai.

Các cuộc thảo luận nội bộ và quyết định quan trọng 

Tại các cuộc họp gần đây, các bộ trưởng năng lượng của các quốc gia chủ chốt trong OPEC+, như Saudi Arabia, Nga và Iraq, đã bắt đầu thảo luận về khả năng kéo dài các biện pháp hạn chế sản lượng trong vài tháng tới. Saudi Arabia và Nga, hai cường quốc dầu mỏ trong OPEC+, đang đi đầu trong các cuộc đàm phán này. 

Tuy nhiên, sự cần thiết phải duy trì mức giá dầu ổn định không phải là điều dễ dàng, đặc biệt khi các quốc gia thành viên OPEC+ ngày càng gặp khó khăn trong việc thực hiện các cam kết cắt giảm sản lượng.

Bộ trưởng Năng lượng Ả Rập Xê Út Hoàng tử – Abdulaziz bin Salman đã gặp gỡ Phó Thủ tướng Nga – Alexander Novak và Thủ tướng Iraq – Mohammed Shia Al-Sudani tại Baghdad để bàn về cách giữ cân bằng thị trường và duy trì cam kết hạn chế sản lượng. Tuy nhiên, một số quốc gia, đặc biệt là Iraq, Nga và Kazakhstan, đã gặp khó khăn trong việc thực hiện các biện pháp cắt giảm như đã cam kết vào đầu năm nay, khiến OPEC+ đối mặt với tình trạng bất ổn nội bộ.

Sự thay đổi của thị trường dầu mỏ

Theo các chuyên gia, việc duy trì cắt giảm sản lượng trong thời gian dài sẽ không thể ngăn chặn được tình trạng dư thừa dầu mỏ trong tương lai. Các dự báo từ Citigroup Inc. và JPMorgan Chase & Co. đều cho rằng giá dầu có thể giảm mạnh, từ mức 73 đô la mỗi thùng xuống còn 60 đô la, và thậm chí thấp hơn nữa nếu OPEC+ không cẩn trọng trong việc mở rộng sản lượng.

Tuy nhiên, một yếu tố quan trọng cần lưu ý là sự xuất hiện của Tổng thống Donald Trump trong nhiệm kỳ thứ hai. Ông đã cam kết sẽ đẩy mạnh sản xuất dầu thô tại Mỹ và áp đặt các biện pháp thuế quan đối với các quốc gia, bao gồm cả Trung Quốc. Điều này có thể tạo ra sự xáo trộn lớn trên thị trường dầu mỏ toàn cầu, đặc biệt nếu chính sách của ông tác động đến nguồn cung từ Iran, một quốc gia lớn xuất khẩu dầu thô, có thể làm giảm tình trạng dư cung và giúp OPEC+ dễ dàng điều chỉnh sản lượng.

Thách thức dài hạn đối với OPEC+

Trong bối cảnh này, OPEC+ không chỉ phải đối mặt với những khó khăn về nhu cầu dầu mỏ mà còn phải cân nhắc các yếu tố chính trị và kinh tế. Nếu tình trạng dư cung tiếp tục kéo dài, OPEC+ có thể đối mặt với một cuộc khủng hoảng nội bộ, khi các quốc gia thành viên có thể từ bỏ cam kết hạn chế sản lượng và quay lại cuộc đua giành thị phần, như đã xảy ra trong các cuộc “tái thiết” chính sách trước đây vào năm 2014 và 2020.

Các chuyên gia cho rằng nếu không có sự can thiệp mạnh mẽ từ các quốc gia thành viên OPEC+, đặc biệt là từ các quốc gia như Iraq, Kazakhstan và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, OPEC+ sẽ khó duy trì sự đoàn kết và đạt được những mục tiêu dài hạn. Sự căng thẳng trong nội bộ OPEC+ có thể dẫn đến những quyết định sai lầm, ảnh hưởng đến ổn định của thị trường dầu mỏ toàn cầu.